ในยุคที่เทคโนโลยีก้าวล้ำ “ปัญญาประดิษฐ์หรือ AI” กำลังเปลี่ยนโฉมหน้าวงการแพทย์และสาธารณสุขอย่างที่ไม่เคยมีมาก่อน ทว่าการนำ AI มาใช้ด้านการแพทย์ เป็นทั้งความหวังและในขณะเดียวกันก็เป็นความกังวลให้กับบุคลากรทางการแพทย์อยู่ไม่น้อย ว่าจะส่งผลกระทบต่ออนาคตการดูแลผู้ป่วยมากน้อยแค่ไหน?
ทุกครั้งที่เกิดความเปลี่ยนแปลง ความกังวลคือสิ่งที่ตามมาอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ แต่สิ่งหนึ่งที่ปฏิเสธไม่ได้คือ เราหนีการหมุนไปข้างหน้าของเข็มนาฬิกาไม่ได้ การกังวลกับสิ่งที่ยังมาไม่ถึงอาจจะทำให้เสียเวลาและเสียโอกาสไปโดยเปล่าประโยชน์ ยืนยันจากรายงานของ Healthcare Information and Management Systems Society (HIMSS) และ Medscape แสดงให้เห็นถึงการประยุกต์ใช้ปัญญาประดิษฐ์ (AI) ในวงการแพทย์ตลอดปี 2024 ที่เพิ่มมากขึ้นและหลากหลายกว่าเดิม ทั้งยังเห็นถึงแนวโน้มและผลกระทบของ AI ในอนาคต บุคลากรทางการแพทย์หรือโรงพยาบาล ต้องเตรียมตัวรับมือกับการเปลี่ยนแปลงนี้อย่างไร เพื่อให้เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพที่สุด
สำรวจสถานะปัจจุบันของ AI ในวงการแพทย์ มองหาโอกาสและความท้าทายที่เกิดขึ้น รวมถึงมุมมองของแพทย์ต่อการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญ
AI ถูกประยุกต์ใช้ทางการแพทย์ด้านไหนมากสุดในปี 2024
จากรายงานของ Healthcare Information and Management Systems Society (HIMSS) และ Medscape พบว่าบุคลากรทางการแพทย์เริ่มนำ AI มาใช้ในกระบวนการทำงานต่าง ๆ มากขึ้น โดยเฉพาะ “ด้านการจัดการเอกสารและการบันทึกข้อมูลด้วย AI” ซึ่งแสดงให้เห็นถึงประสิทธิภาพอันโดดเด่น ของเทคโนโลยีแปลงเสียงเป็นข้อความ (Speech-to-Text หรือ ASR) ที่เข้ามาช่วยลดภาระงานด้านเอกสารของบุคลากรทางการแพทย์ได้เป็นอย่างมาก
ที่สำคัญข้อมูลจากรายงานยังพบว่า AI ให้ผลลัพธ์การแปลงเสียงเป็นข้อความ (Speech-to-Text) ทางการแพทย์ออกมาอยู่ในเกณฑ์ที่น่าพึงพอใจ จะเห็นได้ว่าองค์กรชั้นนำทางการแพทย์เริ่มหันมาใช้ AI เข้ามาช่วยจัดการงานเอกสารมากขึ้น สะท้อนให้เห็นจากผลลัพธ์ในรายงานที่ออกมาในเชิงบวก แม้ว่าจะยังอยู่ในช่วงเริ่มต้นของการพัฒนาเทคโนโลยีก็ตาม
นอกจากนี้ AI ยังมีบทบาทสำคัญในการทบทวนวรรณกรรม (Literature Review) ทางการแพทย์ และการทบทวนบันทึกสุขภาพอิเล็กทรอนิกส์ (EHR) รวมถึงการใช้ AI ในการวิเคราะห์ภาพทางการแพทย์ก็เริ่มได้รับความสนใจมากขึ้นเรื่อย ๆ ช่วยให้แพทย์ติดตามข้อมูลผู้ป่วยได้แม่นยำและมีประสิทธิภาพมากขึ้น แม้ว่าจะยังมีข้อจำกัดด้านโครงสร้างพื้นฐานดิจิทัลในหลายโรงพยาบาลก็ตาม
5 AI Tools ทางการแพทย์ที่ได้รับความนิยมสูงสุดปี 2024
1. แปลงเสียงสนทนาระหว่างแพทย์กับผู้ป่วย เพื่อเป็นบันทึกทางการแพทย์ (Transcribing Patient Notes) – 36%
2. แปลงเสียงสนทนาในการประชุม (Transcribing Business Meetings) – 32%
3. ออกแบบ สร้างบทสนทนาและจัดการการสื่อสารที่เกิดขึ้นเป็นประจำกับผู้ป่วย – 29%
4. การเก็บบันทึกข้อมูลของผู้ป่วย เช่น บันทึกทางคลินิกและการลงรหัส (Performing Patient-related Recordkeeping Tasks eg, clinical notes and coding) – 27%
5.ทบทวนเวชระเบียนอิเล็กทรอนิกส์ของผู้ป่วย (Reviewing Patient EHRs) – 26%
ข้อมูลจากรายงานของ Healthcare Information and Management Systems Society (HIMSS) และ Medscape
PresScribe by Looloo Health : AI ผู้ช่วยแพทย์อัจฉริยะ
Looloo Health สตาร์ตอัปภายใต้ Looloo Technology ที่พร้อมยกระดับการแพทย์ไทย ด้วยเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์โดยการนำ AI ภาษาไทย เข้ามาเพิ่มประสิทธิภาพทางการแพทย์ ผ่านการพัฒนาแอปพลิเคชันทางการแพทย์ เพื่อตอบโจทย์ทั้งแพทย์และคนไข้ ที่สำคัญต้องการให้คนไทยทุกคนเข้าถึงบริการทางการแพทย์ที่ดีได้อย่างเท่าเทียม
แอปฯ PresScribe by Looloo Health
PresScribe by Looloo Health ผู้ช่วยหมออัจฉริยะ AI ที่จะช่วยสรุปบทสนทนากับคนไข้เป็นบันทึกทางการแพทย์ให้อัตโนมัติ ใช้งานง่าย เชื่อมต่อได้กับระบบ HIS ของระบบโรงพยาบาลได้ ที่สำคัญให้ความแม่นยำสูงและเชื่อถือได้ เพราะพัฒนาโดยขึ้นจากแพทย์และทีมผู้เชี่ยวชาญทางด้าน AI, Microsoft และ Google Assistant
เพราะเราต้องการ “คืนเวลาให้หมอ ได้ทำหน้าที่หมอ”
- ลดงานเอกสาร ประหยัดเวลา 40% ต่อเคสการรักษา
- ช่วยลดอาการ Burnout ของแพทย์
- เพิ่มการปฏิสัมพันธ์ระหว่างแพทย์กับคนไข้มากขึ้น
PresScribe by Looloo Health ผู้ช่วยหมออัจฉริยะ AI
PresScribe by Looloo Health เพิ่มประสิทธิภาพการทำงานของแพทย์
- Clinical Notes Format สรุปบทสนทนาระหว่างหมอและคนไข้สำหรับแพทย์เพื่อสร้างมาตรฐานในการจดบันทึก ทั้งยังลดเวลาของหมอที่ใช้ในการจดบันทึก
- EHR Integration เชื่อมต่อกับได้กับทุกระบบของโรงพยาบาลได้แบบไร้รอยต่อ ที่สำคัญมั่นใจได้ว่าไม่มีความเสี่ยงจากภัยคุกคามทางไซเบอร์
- Patient Summary สร้างบันทึกสรุปผู้ป่วยแบบมืออาชีพ ให้คนไข้เข้าใจง่ายและดูแลตัวเองได้ถูกต้อง
- Medical Codification รองรับการเข้ารหัสข้อมูลทางการแพทย์ เพื่อให้แพทย์หรือนักวิชาการนำรหัสโรคต่าง ๆ ไปทำงานต่อได้อย่างสะดวกมากขึ้น
รายละเอียด PresScribe by Looloo Health เพิ่มเติม https://looloohealth.com
ความหวังหรือความกังวลในวงการแพทย์
แม้จะมีความกังวลเกี่ยวกับการใช้ AI ทางการแพทย์ แต่จากรายงานบุคลากรทางการแพทย์ยังคงเชื่อว่า “AI จะเป็นความหวัง” ที่จะเข้ามามีบทบาทสำคัญในการพัฒนาวงการแพทย์ในอนาคต โดยส่วนใหญ่เห็นด้วยกับศักยภาพของ AI ที่จะเข้ามาช่วยวิเคราะห์และช่วยคาดการณ์ผลลัพธ์ของผู้ป่วย พร้อมปรับปรุงประสิทธิภาพการดูแลผู้ป่วยให้ดีกว่าเดิม ที่สำคัญ AI จะเข้ามาเพิ่มประสิทธิภาพในงานเอกสาร ลดภาระงานด้านการจัดการข้อมูล ทำให้แพทย์มีเวลาดูแลผู้ป่วยมากขึ้น
หนึ่งในความสำเร็จที่โดดเด่นของ AI ในวงการแพทย์ที่เป็นความหวังสำคัญ คือการวิเคราะห์ภาพทางการแพทย์ โดยเฉพาะในสาขารังสีวิทยา AI ได้แสดงให้เห็นถึงความสามารถในการตรวจจับความผิดปกติในภาพถ่ายทางการแพทย์ได้แม่นยำและรวดเร็ว ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการวินิจฉัยโรคและลดภาระงานของรังสีแพทย์
AI ทางการแพทย์ที่ยังเป็นข้อกังวล
อย่างที่บอกไปว่า ความหวังมักมามาพร้อมกับความกังวล โดย “ข้อกังวลของ AI” ซึ่งต้องพิจารณาควบคู่ไปด้วยกัน อย่างแรกคือ “ข้อจำกัดด้านโครงสร้างพื้นฐานทางเทคโนโลยี” ที่ไม่ทั่วถึง จากการศึกษาพบว่า มีเพียง 25% ของโรงพยาบาลในสหรัฐอเมริกา ที่มีความพร้อมด้านดิจิทัลเพียงพอที่จะรองรับการใช้งาน AI ในด้านรังสีวิทยา
นอกจากนี้ จากการสำรวจยังพบว่า 60% ของแพทย์กังวลว่า AI จะเข้ามาแทนที่ความเชี่ยวชาญเฉพาะทางของพวกเขา นอกจากนี้ 90% ของแพทย์ยังแสดงความกังวลเกี่ยวกับความเสี่ยงเรื่องการฟ้องร้องทางการแพทย์ ที่อาจเกิดขึ้นจากการใช้ AI ในการวินิจฉัยและรักษา
ก้าวต่อไปของ AI ในวงการแพทย์ รับมืออย่างไร?
ในขณะที่ AI กำลังเปลี่ยนแปลงวงการแพทย์อย่างรวดเร็ว คำถามสำคัญที่ต้องคำนึงถึงคือ
“จะสร้างสมดุลระหว่างประโยชน์ของเทคโนโลยีและความเป็นมนุษย์ในการดูแลสุขภาพได้อย่างไร?”
อนาคตของการแพทย์ไม่ได้อยู่ที่การแข่งขันระหว่างมนุษย์และ AI แต่อยู่ที่การผสมผสานความเชี่ยวชาญของทั้งสองฝ่ายเพื่อประโยชน์สูงสุดของผู้ป่วย การเตรียมพร้อมสู่อนาคตเพื่อรองรับการเปลี่ยนแปลงที่กำลังจะเกิดขึ้น บุคลากรทางการแพทย์และผู้ที่เกี่ยวข้องจำเป็นต้องเตรียมพร้อมรับในหลายด้านอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ รู้ก่อนปรับก่อนก็เพิ่มโอกาสและครองตลาดได้ก่อน
- การพัฒนาบุคลากร: ฝึกอบรมแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ให้มีความรู้และทักษะในการใช้ AI
- การลงทุนในโครงสร้างพื้นฐาน: พัฒนาระบบเทคโนโลยีสารสนเทศที่รองรับการทำงานของ AI
- การสร้างความร่วมมือ: ส่งเสริมความร่วมมือระหว่างองค์กรด้านการแพทย์ บริษัทเทคโนโลยี และสถาบันวิจัย
- การกำหนดนโยบายและจริยธรรม: พัฒนาแนวทางการใช้ AI ที่คำนึงถึงความปลอดภัยของผู้ป่วยและจริยธรรมทางการแพทย์
สรุปบทบาท AI ในวงการแพทย์ยุคดิจิทัล
AI กำลังเปลี่ยนโฉมหน้าของวงการแพทย์และสาธารณสุข ด้วยศักยภาพในการเพิ่มประสิทธิภาพการทำงาน ปรับปรุงความแม่นยำในการวินิจฉัย และยกระดับคุณภาพการดูแลผู้ป่วย อย่างไรก็ตาม การนำ AI มาใช้ในวงการแพทย์จำเป็นต้องดำเนินการอย่างรอบคอบ โดยคำนึงถึงความปลอดภัยของผู้ป่วย จริยธรรม และการรักษาความเป็นมนุษย์ในการดูแลสุขภาพ
การเตรียมพร้อมทั้งในด้านบุคลากร เทคโนโลยี และนโยบายจะเป็นกุญแจสำคัญในการขับเคลื่อนอนาคตของสุขภาพด้วย AI อย่างยั่งยืนและมีประสิทธิภาพ
แหล่งข้อมูลอ้างอิง
AI ADOPTION IN HEALTHCARE REPORT 2024 : https://www.himss.org/futureofai/
—————————————–
Looloo Technology is a leading AI consulting company, renowned for delivering cutting-edge and customized AI and Data Analytics solutions, with expertise in predictive analytics, natural language processing (NLP), intelligent document processing (IDP), and automatic speech recognition (ASR), Our application of design thinking methodology ensures a deep understanding of our clients, complemented by a strategic consulting approach to identify areas for maximal impact. Emphasizing rigorous user testing, we fine-tune our solutions to precisely meet the users needs.
Our team is a collective of exceptional individuals with global experience handpicked from top institutions. Their relentless pursuit of excellence and commitment to innovation is what sets us apart and help bring our clients substantial growth and profitability.
🌐 Website : www.loolootech.com
📱 Facebook : Looloo Technology
📸 Instagram : loolootech
TikTok: @loolootech